In dit Kenniscentrum tref je allerlei “materialen” aan die je kunt downloaden, die wellicht interessant en/of bruikbaar zijn, voor jou als vrijwilliger of vrijwilligersorganisatie. De materialen bieden mogelijk daar ondersteuning waar je deze nodig hebt.
Heb je zelf “materialen” waarvan je denkt dat deze bruikbaar zijn voor vrijwilligers of vrijwilligersorganisaties, mail deze dan aan vrijwilligerscentraleva@cordaadwelzijn.nl. Wij bekijken of deze geschikt zijn voor plaatsing in het Kenniscentrum.
Van onderstaande materialen kun je gebruik maken:
- Draaischijf vrijwilligersorganisaties: Wat is een vrijwilligersorganisatie? Afhankelijk van de context, gelden verschillende criteria. Het doorlopen van de schijven van de draaischijf vrijwilligersorganisaties geeft snel inzicht in welke criteria van belang zijn.
Bij het vaststellen van de omschrijving van het begrip vrijwilligersorganisatie komen al snel een aantal criteria bovendrijven die niet eenduidig gehanteerd (kunnen) worden. Om toch tot een omschrijving te kunnen komen heeft MOVISIE een algemene omschrijving van het begrip vrijwilligersorganisaties opgesteld met daarnaast een aantal keuzemogelijkheden binnen de belangrijkste criteria: Een vrijwilligersorganisatie is een met naam en adres genoemd, formeel of informeel georganiseerd verband van verschillende mensen dat met enige regelmaat bijeenkomt en/of activiteiten organiseert in het algemeen belang, waarbij alle inkomsten worden ingezet ten gunste van de doelstelling van de organisatie en waarbij de uitvoering van het primaire proces door vrijwilligers wordt gedaan en er geen verband bestaat tussen de verrichte werkzaamheden en de verdiensten van de vrijwilligers.
Criteria
Zoals gezegd bestaat er naast een algemene omschrijving van vrijwilligersorganisaties een aantal criteria die u kunt toevoegen naar gelang het doel waarvoor de definitie gebruikt wordt. De meest voorkomende criteria zijn:
⇒Verhouding beroepskrachten – vrijwilligers
⇒Winst
⇒Eigen vermogensvorming
⇒Verhouding algemeen belang – eigen belang
⇒Inhoudelijk werkgebied
⇒Bestaansduur
⇒Organisatiegraad
⇒Kwaliteitseisen
Ieder criterium is op verschillende manieren in te zetten. Met de draaischijf Vrijwilligersorganisaties kunt u de verschillende keuzemogelijkheden binnen de criteria één voor één in beeld brengen. Door voor ieder criterium uw eigen keus te maken, bepaalt u uw eigen definitie van vrijwilligersorganisaties.
Ga naar de draaischijf Vrijwilligersorganisaties. of klik op de titel.
Ontwikkelaar MOVISIE - Zorg beter met vrijwilligers: De zorg wordt beter met de inzet van vrijwilligers. Dat gaat niet zonder betere zorg vóór vrijwilligers. Daarom ontwikkelde Zorg Beter met Vrijwilligers een Toolkit met informatie, checklists, scholingsmateriaal en hulpmiddelen om de inzet van vrijwilligers goed en structureel te regelen.
De Toolkit ondersteunt organisaties die de inzet van vrijwilligers optimaal willen organiseren. Een groot aantal praktijkvoorbeelden stond aan de basis van deze toolkit, met tal van praktische tips om vrijwilligerswerk in jouw instelling de plek te geven die het verdient. Je vindt er niet alleen achtergrondinformatie om het vrijwilligerswerk goed te organiseren, maar ook ideeën, leestips en handige links en downloads naar bruikbare instrumenten zoals scans en modellen. Overigens ligt de focus in deze toolkit bij vrijwilligerswerk in en vanuit zorgorganisaties. Maar ook als je geïnteresseerd bent in tips voor de organisatie van vrijwilligerswerk in de thuissituatie van cliënten kun je met deze toolkit zeker je voordeel mee doen. Klik op de titel om de toolkit te downloaden. Uitgever zorgbetermetvrijwilligers.nl - Vrijwilligerskwadrant: Met het Vrijwilligerskwadrant herkent u wat voor typen vrijwilligers u in huis hebt of haalt zodat u daarop in kunt spelen. Wat is het vrijwilligerskwadrant? Een uitgewerkte indeling van vrijwilligersmotieven biedt het ‘Vrijwilligerskwadrant’. Vrijwilligers worden hierin getypeerd op basis van twee dimensies. Wat levert het op? Het combineren van de twee dimensies, levert vier typen vrijwilligers op. Hoe werkt het Vrijwilligerskwadrant? Naast de toelichting, is er een checklist en een vragenlijst. Klik op de titel om de toelichting te downloaden. Klik op ‘checklist’ en ‘vragenlijst’ om deze documenten te downloaden. Ontwikkelaar: MOVISIE
- Schudden, delen, geven: Met Schudden, delen, geven kunnen vrijwilligersorganisaties de structuur van hun organisatie aanpassen aan de motivatie en de inzet van haar vrijwilligers. Om dit gericht te kunnen doen, moet eerst informatie worden verzameld over de verschillende typen werkzaamheden. Wat is Schudden, delen, geven? Een door MOVISIE ontwikkelde methodiek om organisaties te helpen bij flexibilisering. Wat levert het op? Met Schudden, delen, geven kunnen vrijwilligersorganisaties de structuur van hun organisatie aanpassen aan de motivatie en de inzet van haar vrijwilligers. Met behulp van Schudden, delen, geven worden organisaties daardoor aantrekkelijker voor vrijwilligers. Hoe werkt het project? Het spel ‘Schudden, delen, geven’ is een speelse informele manier om een nieuwe, flexibele taakverdeling in te voeren in een organisatie, door de taken en verantwoordelijkheden letterlijk te schudden, delen en geven. Het aardige van het spel is dat er alleen winnaars zijn, geen verliezers… De methodiek is onderdeel van de Toolkit Vrijwilligersmanagement, behorende bij het boek ‘Vrijwilligers: vinden en binden van betrokken medewerkers’. Klik op de titel om de methodiek te downloaden.
- Routeplanner Stap Twee: De Routeplanner Stap Twee is een digitale handleiding interculturalisatie vrijwilligerswerk. Deze routekenner bevat veel tips, valkuilen én hulpmiddelen voor interculturalisatie binnen het vrijwilligerswerk. De Routeplanner Stap Twee is in 2006 tot stand gekomen als hét eindproduct van vijf jaar Stap Twee in de praktijk. Een digitale handleiding interculturalisatie vrijwilligerswerk. In vijf jaar werken aan interculturalisatie in het vrijwilligerswerk heeft Stap Twee heel veel kennis, ervaringen, tips, valkuilen én hulpmiddelen opgedaan. Dit is informatie waar vrijwilligersorganisaties, die aan de slag willen met dit thema, hun voordeel mee kunnen doen. Maar ook voor ondersteuningsinstellingen is de Routeplanner een handig middel om zich te oriënteren op intercultureel werken. Doel: Interculturalisatie van vrijwilligerswerk bevorderen: ⇒Specifieke instrumenten en handreikingen bieden om concreet aan de slag te gaan met interculturalisatie vraagstukken. ⇒Communiceren en van elkaar leren. ⇒Intercultureel vrijwilligerswerkbeleid stimuleren/agenderen bij overheden en maatschappelijke organisaties. Klik op de titel om het document te downloaden. Ontwikkelaar: MOVISIE / FORUM
- Stellingenspel ‘actief in de participatiesamenleving’: Een spelvorm om samen met bestuur, leden en vrijwilligers van een vrijwilligersorganisatie te bepalen welke activiteiten van de organisatie ondersteunend kunnen zijn voor de samenleving. In de participatiemaatschappij wordt meer verwacht van de eigen inzet en de zelfregie van burgers. Dit houdt in dat er meer ruimte is voor vrijwilligersorganisaties om met eigen initiatieven te komen, maar betekent ook meer verantwoordelijkheid en vraagt een maatschappelijk ondernemende houding van de organisatie. In het stellingenspel worden een aantal situaties besproken, om zo met elkaar te bepalen wat leden en vrijwilligers leuk vinden om aan mee te doen en voor welke nieuwe diensten, voorzieningen en doelgroepen meer kennis, kunde en enthousiasme nodig is binnen de organisatie. Het stellingenspel kan verassende nieuwe inzichten opleveren. Klik op de titel om het stellingsspel te downloaden. Ontwikkelaar: Movisie
- Krachtmeting voor vrijwilligersorganisaties: Wilt u weten hoe sterk uw vrijwilligersorganisatie is? Bent u opgewassen tegen alle ontwikkelingen die op u afkomen? En is er voldoende draagkracht en vernieuwingskracht in uw organisatie? Doe dan de KrachtMeting!
De KrachtMeting is bedoeld om inzicht te krijgen in hoe sterk vrijwilligersorganisaties functioneren. We doen dit door u gericht vragen te stellen over een aantal thema’s:
⇒StuurKracht: Brengt in beeld hoe sterk het bestuur van de vrijwilligersorganisatie is en waar eventueel een risico zit.
⇒DraagKracht: Brengt in beeld of de vrijwilligersorganisatie genoeg mensen heeft om de plannen ook daadwerkelijk uit te voeren.
⇒SamenwerkingsKracht: Brengt in beeld of een vrijwilligersorganisatie met andere organisaties samenwerkt en of er binnen de eigen organisatie goed wordt samengewerkt, weet men van elkaar wat er wordt gedaan?
⇒HulpKracht: Brengt in beeld of een vrijwilligersorganisaties voldoende hulpbronnen heeft. Denk aan voldoende vrijwilligers, geld, vergaderruimte etc.
⇒Vernieuwingskracht: Brengt in beeld of een vrijwilligersrganisatie in staat is om te vernieuwen: doet de vrijwilligersorganisatie al twintig jaar hetzelfde of zijn er regelmatig nieuwe activiteiten, veranderingen en vernieuwingen? Het invullen gaat eenvoudig en kost u slechts enkele minuten. Uw scores worden per krachtenveld opgeteld. Deze deelscores samen bepalen hoe sterk uw organisatie is! Aan het eind van de KrachtMeting kunt u uw eigen antwoorden printen. Daarnaast kunt u ook andere vrijwilligers uitnodigen om de KrachtMeting in te vullen. Als groepsbeheerder krijgt u daarmee inzicht in hoe uw collega bestuursleden of andere vrijwilligers de organisatie beoordelen. Met behulp van grafieken ziet u snel hoe de verschillende krachtenvelden worden gewaardeerd. Klik op de titel om het document “krachtmeting” te downloaden. Ontwikkelaar: De KrachtMeting is ontstaan in het kader van Kracht Lokaal, een initiatief van MOVISIE - De wervingscirkel: De wervingscirkel is een instrument dat je helpt om een goed wervingsplan op te zetten en daarbij ook de opbrengst voor de vrijwilliger zelf duidelijk te maken. Met de wervingscirkel kun je stap voor stap een wervingsactie voorbereiden. Klik op de titel om de tool te downloaden. Uitgever:MOVISIE Ontwikkelaar: Nusi Svm
- Doe de competentiecheck! Voor coördinatoren en begeleiders van vrijwilligers: Werken aan competenties betekent werken aan een (nog) beter resultaat. Dit geeft meer voldoening over eigen functioneren en heeft een positief effect op de vrijwilligers met wie de coördinator werkt. Wie zijn werk met veel plezier doet, houdt dat langer vol. Vanuit deze ervaring heeft MOVISIE de competentiecheck voor coördinatoren en begeleiders van vrijwilligers ontwikkeld. Dit is een hulpmiddel om de aanwezige kennis, houding en vaardigheden in kaart te brengen. Tegelijkertijd wordt duidelijk op welke punten de vrijwilligerscoördinator zichzelf kan verbeteren. Klik op de titel om de competentiecheck te downloaden. Uitgever Movisie
- Vrijwilligersspel: Hoe kijken uw vrijwilligers aan tegen hun werk? Wat vinden ze leuk, spannend, bijzonder? Welke knelpunten ervaren ze? Wat vinden ze van de begeleiding? Met 29 vragen in drie categorieën biedt het Vrijwilligersspel de mogelijkheid om op speelse wijze te praten over de ervaringen, wensen en behoeften van uw vrijwilligers. Tijdens of na het spel kunt u met elkaar in gesprek over de onderwerpen die naar voren zijn gekomen. U kunt het spel spelen met 2 tot 6 spelers én 1 spelleider. Het spel kan uitstekend aanknopingspunten bieden voor het formuleren of aanscherpen van uw vrijwilligersbeleid. Download het spel: het spelbord; de speelkaarten en de spelregels. Uitgever Movisie
- Vrijwilligerscontract; van waarde of waardeloos: Wanneer is een vrijwilligerscontract van waarde en hoe wordt met schending van een contract omgegaan? Vrijwilligers zetten zich ’belangeloos’ in voor een organisatie of instelling. Toch is die inzet vaak niet geheel vrijblijvend. Beide partijen, vrijwilliger én organisatie hebben bepaalde verwachtingen van de samenwerking. Een vrijwilliger kan behoefte hebben aan ondersteuning of begeleidingfaciliteiten, een organisatie wil dat taken en verantwoordelijkheden worden nagekomen. Een vrijwilligerscontract kan ervoor zorgen dat wederzijdse verwachtingen duidelijk zijn. Klik op de titel om meer te lezen. Uitgever Movisie.
- vrijwilligersovereenkomsten: Net als een betaalde werknemer heeft ook een vrijwilliger recht op duidelijkheid en moeten er bepaalde afspraken worden gemaakt tussen de vrijwilligers en de organisaties waar zij voor werken. Hier vindt u enkele voorbeelden van een vrijwilligersovereenkomst, een vrijwilligersstatuut en een overeenkomst ten behoeve van vrijwilligerswerk. Informatie: vrijwilligerswerk.nl
- Afspraken van en met vrijwilligers: Beknopte brochure over afspraken van en met vrijwilligers met voorbeelden en contracten. Klik op de titel om het document te downloaden. Uitgever NOV.
- Inspraak: We onderscheiden twee soorten van inspraak, te weten informele en formele. Die twee soorten zijn verder onder te verdelen in vormen van weinig tot veel invloed. Klik op de titel voor meer informatie. Bron: NOV en SVM
- Management van motivaties: Er zijn verschillende motieven om vrijwilligerswerk te doen. Het is aan organisaties om zich bewust te zijn van al deze mogelijke motivaties en hierop in te spelen. Hiervoor moet men rekening houden met het feit dat motivatie per moment en activiteit kan verschillen. Het kennen van en geïnteresseerd zijn in je vrijwilligers is de belangrijkst voorwaarde. Klik op de titel voor meer informatie over de functionele categorieën van de vrijwilligersmotivaties. Uitgever vrijwilligerswerk.nl
- Zelfevaluatie: Het vrijwilligerswerk valt niet zomaar onder bestaande kwaliteitsinstrumenten. Deze zijn vaak te duur, arbeidsintensief of ingewikkeld. MOVISIE heeft daarom de zelfevaluatie ontworpen voor organisaties die met vrijwilligers werken: resultaatgericht en relatief eenvoudig toe te passen. Het is een vragenlijst waarmee organisaties de kwaliteit van hun vrijwilligerswerk in kaart kunnen brengen. Klik op de titel om het document te downloaden. Uitgever: Movisie/ NOV
- Handboek voor vrijwilligersorganisaties: Veel organisaties hebben ondersteuning nodig bij het werven van nieuwe vrijwilligers, het inzetten van hun talenten en aanboren van financiële mogelijkheden. Het ‘Handboek voor vrijwilligersorganisaties’ biedt organisaties gedegen informatie en praktische tips over onder meer vrijwilligersbeleid, wet- en regelgeving, communicatie, sociale media en fondsenwerving. Klik op de titel om het handboek te downloaden. Auteur: JSO; Servicepunt Vrijwilligers Vlaardingen. Uitgave: Gemeente Vlaardingen.
- Toolkit Verzilveren: Senioren verzorgen bijna de helft van al ons vrijwilligerswerk. En een groeiende groep met potentieel staat te popelen om gevraagd te worden. De digitale Toolkit Verzilveren helpt senioren, maatschappelijke organisaties en gemeenten dit potentieel te verzilveren. Voor elke partij wordt in aparte hoofdstukken op een rij gezet hoe ze aan de slag kunt gaan. Met praktische instrumenten en voorbeelden. Klik op de titel om de toolkit te downloaden. Uitgever: Movisie
- Veilige financien: Samen met www.kascommissiegids.nl heeft vereniging NOV een stappenplan gepresenteerd voor de veilige betaalorganisatie. In dit plan staan elf eenvoudige stappen die iedere vrijwilligersorganisaties helpen om fraude te voorkomen. Klik op de titel om het stappenplan te downloaden.
- Stevig fundament als basis: Zorg- en gehandicaptenorganisaties die meer resultaten willen bereiken in de samenwerking met vrijwilligers en familie, vinden hiervoor handvatten in deze handreiking. Deze gaat uit van het principe dat vrijwilligers de beste begeleiding krijgen op de plek waar ze werken. Dit geeft directe en korte communicatielijnen en een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het functioneren van de vrijwilligers. Daarmee krijgen zij een duidelijke plek in de organisatie. Voor de rol van de coördinator vrijwilligerswerk betekent dit een andere invulling. Klik op de titel om ‘Stevig fundament als basis’ te downloaden. Uitgever Movisie en Vilans.
- Draaiboek hoe organiseer ik een activiteit: Dit document is te gebruiken voor als je activiteiten gaat organiseren. Volg de stappen van dit document en jouw activiteit is helemaal uitgewerkt volgens een draaiboek. Klik op de titel om het document te downloaden. Uitgever: Vrijwillligerscentrale-WM
- Portfolio EVC Algemene Vrijwilligerscompetenties: MOVISIE heeft een methode ontwikkeld voor alle vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties, de EVC procedure Algemene Vrijwilligerscompetenties. EVC staat voor Erkenning van Verworven Competenties. Ieder mens bouwt verschillende soorten ervaring op. Dat gaat ons leven lang door. Het belang van die ervaring wordt soms te weinig gezien. EVC is bedoeld om ervaring te benoemen en te waarderen. Net zoals een diploma wordt gewaardeerd Voor de procedure zijn twaalf algemene competenties geformuleerd die gelden als toetsingsstandaard. Ze komen in alle soorten vrijwilligerswerk voor: van sport tot zorg en van jeugdwerk tot ouderenwerk. Klik op de titel om de portfolio te downloaden. Uitgever: MOVISIE
- Vinden en Binden van vrijwilligers: In deze cursus leer je stap voor stap hoe je de werving en begeleiding van vrijwilligers aan kunt pakken. De cursus bestaat uit een interactief videoprogramma en een persoonlijk plan van aanpak. Deze cursus verloopt geheel via internet. Je kunt dus deelnemen waar en wanneer het jou uitkomt! Op dit moment biedt vrijwilligerswerk.nl twee gratis cursussen. Om deel te kunnen nemen moet je je eerst registreren. Klik op de cursustitel hierboven, registreer jezelf en je kunt meteen aan de slag! Uitgever: vrijwilligerswerk.nl
- Instructie Verantwoord Alcoholschenken (IVA): Met deze cursus kun je het IVA certificaat voor barvrijwilligers behalen. Doe de cursus, maak de toets en je ontvangt het certificaat direct in je mailbox! Deze cursus verloopt geheel via internet. Je kunt dus deelnemen waar en wanneer het jou uitkomt! Op dit moment biedt vrijwilligerswerk.nl twee gratis cursussen. Om deel te kunnen nemen moet je je eerst registreren. Klik op de cursustitel hierboven, registreer jezelf en je kunt meteen aan de slag! Uitgever: vrijwilligerswerk.nl
- In Veilige handen: Werk je als organisatie met en voor minderjarigen, dan is de zorg voor een veilige omgeving essentieel. Maatregelen nemen om seksueel misbruik te voorkomen horen daarbij. En voorbereid zijn om adequaat om te gaan met de gevolgen, als het toch gebeurt. Deze website biedt je alle middelen om je organisatie veiliger te maken. Klik op de titel voor de website van In Veilige Handen voor de verschillende stappenplannen en de toolkit. Uitgever: NOV
- Als vrijwilligers zich zorgen maken: Waar kunnen vrijwilligers in uw organisatie terecht als ze zich zorgen maken over de thuissituatie van andere leden?De Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling is per 1 juli 2013 van kracht. Betaalde beroepskrachten zijn dan verplicht een meldcode te gebruiken bij vermoedens van geweld. Maar waar kunnen vrijwilligers in een organisatie of vereniging terecht als ze zich zorgen maken over de thuissituatie van andere leden? Klik op de titel om de toolkit te downloaden. Klik hier om de folder te downloaden. Uitgever: Movisie
- Feedback geven: Een methode om communicatie effectiever te laten verlopen is het gebruik van ‘feedback’. Feedbackregels zijn nuttig als je feedback wilt geven op het functioneren van iemand: als je iemand wilt aanspreken op zijn/haar gedrag. De regels waken ervoor dat je iemand niet ongewild kwetst, doordat je het op de verkeerde manier brengt. Klik op de titel om het document hoe feedback te geven te downloaden. Uitgever: Vrijwilligerscentrale-WM
- Gesprekstechnieken: In dit document worden verschillende gesprekstechnieken aangereikt die handvaten kunnen bieden zodat u goed voorbereid een gesprek kan ingaan. Klik op de titel om het document te downloaden. Uitgever: Rijksuniversiteit Groningen